Trên đường đi xuống

Tuổi trẻ ơi, thuở thơ ấu ơi, nay còn đâu ? Tôi đã đánh mất rồi.

Hôm nay, trèo lên tận đỉnh đồi, ngoảnh nhìn lại, tôi chợt cảm giác mình đã trải qua nửa đời này để học cách sống nửa đời còn lại.

Long đong nơi này, chốn nọ, từ phi trường này qua hải cảng kia, giữa không gian này, thời gian nọ, lúc nào tôi cũng chỉ là người qua đường.

Tôi sinh trưởng ở Hà Nội, vừa bặp bẹ dăm ba tiếng thì gia đình tôi di cư vào Nam. Học đến bằng Tú  tài, tôi được đi du học bên Bỉ, sau đó chuyển sang Pháp, tại thành phố Lille, rồi lại xuống Toulouse, trước khi dọn lên kinh đô ánh sáng Paris, tạm cư từ hai mươi năm nay.

Con đường tôi đi, tôi đã lần mò mài miệt, như một cuộc đuổi bắt không ngừng.
Dĩ vãng bao giờ cũng sau lưng chúng ta, cho dù mình có quay đầu lại.

Chỗ đứng của tôi trên khoảng đất này, dưới vòm trời này, tôi đã lặn lội đi tìm khắp mọi nơi, qua mỗi khuôn mặt , sau mỗi cụm mây, trong mọi ảo ảnh của cuộc đời.

Nhưng tôi đã lầm : tôi cứ đi tìm bên ngoài cách hoá giải một vấn đề đắp kín ở bên trong, và tôi đã suýt chết khát bên cạnh giòng sông. Tôi muốn trở thành một « Ông », tôi chỉ cố gắng trở thành… chính tôi.

Tôi đã được đi du học để thành tài nhưng tôi đã phải lăn lộn với đời để thành nhân. Học ra trường đã không phải là dễ, nhưng học làm người mới thật là khó.

Cuộc hành trình tôi chưa dứt, nhưng tôi cũng đã bắt đầu học, tôi đã bắt đầu hiểu tôi sống để làm gì ? Ý nghiã của cuộc sống là gì, nếu không phải là sống ?

Nhưng sống là gì ? Sống như thế nào mới là sống ? Sống cho mình hay sống cho người ? Phú quí là gì, quyền hành là gì để con người cứ phải nhắm mắt chạy theo ? Yêu thương là gì ? Hạnh phúc là gì ? Trách nhiệm là gì ? Trưởng thành là gì ? …

Trăm ngàn câu hỏi đó ám ảnh tôi suốt bao nhiêu năm qua, nhưng tự đặt câu hỏi chẳng phải là đã có câu trả lời !

Tôi đã lên đến tận đỉnh đồi. Trên đường đi xuống, thân tôi lại nặng thêm vài câu hỏi, nhưng thâm tâm đã vơi nhẹ nhiều rồi. Trên đường đi xuống, tôi đã giầu hơn trước, giầu với tất cả cơn vui, nỗi buồn, giầu với tất cả kinh nghiệm sống của mình, những kinh nghiệm người xưa đã để lại nhưng tôi đã phải tự học lại.

Đò đã sang giữa sông rồi, qua bờ bên kia đi.

Canh trưa đã điểm rồi, lúc nào canh khuya đến ?

Yên Hà, ngày mồng 10, tháng 9, năm 2001